Skimun fyrir krabbameini í leghálsi

Nýttu boð í skimun fyrir leghálskrabbameini -það skiptir raunverulegu máli

Hver er mögulegur ávinningur af leghálsskimun?

Annarsvegar gefur leghálsskimun færi á að koma í veg fyrir leghálskrabbamein. Sýnatakan sem skimunin felst í gefur tækifæri á að finna frumubreytingar sem eru forstig krabbameins þannig að hægt er að grípa inni í áður en krabbamein myndast.   

Hinsvegar, ef leghálskrabbamein er til staðar, gefur skimunin færi á að finna það þegar það er skammt á veg komið, áður en nokkurra einkenna verður vart sem er mikilvægt af því að því fyrr sem hægt er að grípa inn í eru minni líkur á að meinið nái að dreifa sér og betri líkur á lækningu.

Konur á aldrinum 23-64 ára fá boð í brjóstaskimun með reglubundnum hætti.

VIÐ HVETJUM ÞIG TIL AÐ BÓKA TÍMA Í SKIMUN UM LEIÐ OG ÞÚ FÆRÐ BOР

Skimun fyrir krabbameini í leghálsi fer nú fram á heilsugæslustöðvum um allt land og einnig er hægt að leita til kvensjúkdómalækna. 

Upplýsingar um tímabókanir í skimun.

Nær öll tilfelli (99%) leghálskrabbameins orsakast af HPV-veirusmiti sem smitast við kynlíf. Lestu hér ýmislegt um HPV-veirur.

Vertu einnig vakandi fyrir einkennum

Leghálskrabbamein er einkennalaust í byrjun en ef þú verður vör við einkenni svosem óþægindi við samfarir, blæðingar eftir samfarir eða óreglulegar blæðingar skaltu leita til heimilislæknis eða kvensjúkdómalæknis. Líklegast er að einkennin eigi orsök sína að rekja til annarra þátta en krabbameins en mikilvægt er að fá úr því skorið. 

Mögulegir ókostir leghálsskimunar 

Öllum rannsóknum og prófunum fylgja bæði kostir og gallar. Engar rannsóknir geta heldur gefið óyggjandi svör í öllum tilfellum. Þetta á einnig við um skimun fyrir leghálskrabbameini.

Hætta á svokölluðum fölskum greiningum

Flest tilfelli frumubreytinga hverfa af sjálfu sér og sé aðeins um vægar breytingar að ræða er konan boðuð í þéttara eftirlit til að fylgjast með hvort það gerist. Þróist þær hinsvegar yfir í verri breytingar er oftast mælt með keiluskurði. Jafnvel slæmar frumubreytingar ganga þó til baka í mörgum tilvikum. Hins vegar er ekki hægt að vita hjá hvaða konum breytingarnar muni ganga til baka og hjá hverjum þær verða að krabbameini. Þannig munu sumar konur gangast undir aðgerð sem hefði í raun ekki verið nauðsynleg. Þannig má jafnvel tala um ofmeðhöndlun.

• Í sumum tilfellum virðast frumubreytingar vera í frumusýni sem tekið hefur verið, en þegar konan er kölluð til nánari rannsókna kemur í ljós að leghálsinn er eðlilegur. Þá er um að ræða svokallaða falska jákvæða greiningu sem getur leitt til ofmeðhöndlunar.
  
• Stundum uppgötvast frumubreytingar eða leghálskrabbamein EKKI, þrátt fyrir skimun, og er slíkt kallað falskt öryggi.
  

Hætta á að konur upplifi kvíða, vanlíðan og ótta

Konur geta fundið til kvíða og andlegrar vanlíðunar í tengslum við sjálfa skimunina og hræðslu við að frumubreytingar eða krabbamein komi til með að finnast.

Upplifun í sjálfri sýnatökunni

Flestum konum finnst lítið mál að mæta í skoðunina en einhverjar gætu fundið til óöryggis í aðstæðunum. Sýnatakan tekur þó aðeins skamma stund og aðeins fáar konur finna til óþæginda og í undantekningartilfellum til sársauka.